Het Tiende Vrij, Eijsden-Margraten

De voormalige stortplaats Eijsden, tegenwoordig Het Tiende Vrij genaamd, ligt ten zuidoosten van de kern van Eijsden. De locatie wordt aan de oostzijde begrensd door de A-2.

In april 1966 is een aanvang gemaakt met de ontgronding ter plaatse van de voormalige gemeentestortplaats tot een diepte van 8 tot 10 meter beneden het toenmalige maaiveld. In de periode 1967-1975 is in deze ontgraving en later op en boven het maaiveld gemengd afval van huishoudens, bedrijven, bouw- en sloopafval en groenafval gestort door de gemeente Eijsden, voormalige Zinkwit en particulieren. Er is tevens grond aangebracht om het inklinkproces te versnellen.

Daarnaast is er productieafval gestort door de voormalige Zinkwit. Dit heeft in de periode 1870-1975 plaatsgevonden en betrof voor het merendeel bariumresidu. De gestorte hoeveelheid afval bedraagt naar schatting 125-150.000 ton. Verder is er voornamelijk door Crossfield in de periode van 1973 tot 1993 bedrijfsafval gestort.

Afwerking en beheer
De afwerking van deze voormalige stortplaats is gestart in 2000 en in 2004 voltooid en bestond uit het egaliseren van het terrein, aanbrengen van een laag schone grond en landschappelijk afwerken. Er is geen vloeistofdichte afwerking aangebracht. Daarom is het niet uitgesloten dat er vanuit deze locatie enige verontreiniging in het grondwater terecht komt. Om verspreiding te voorkomen is met PQ Silicas en Everzinc Nederland afgesproken dat zij het grondwater oppompen voor bedrijfsmatige doeleinden (geohydrologische isolatie). Uit periodiek onderzoek blijkt dat het grondwater nauwelijks verontreinigd wordt door deze stortplaats.

Gebruik
Het Tiende Vrij is opengesteld voor extensieve recreatie en hiervoor zijn diverse wandelpaden aangelegd. Er vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheid om een deel van de locatie te gebruiken voor mountainbikedoeleinden.